Onderhoud kapitaalgoederen

 
Beleidskader
De openbare ruimte bestaat uit kapitaalgoederen zoals wegen, groen en speelplaatsen, bruggen, kades, openbare verlichting en verkeersregelinstallaties. Eind 2022 is de nota Onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte (2022/2432) door de raad vastgesteld. Deze nota bevat het beleidskader voor de gemeentelijke kapitaalgoederen in de openbare ruimte.

Kwaliteitsniveau
De Kwaliteitscatalogus van CROW (kennisinstituut voor de openbare ruimte) deelt de technische kwaliteit van de openbare ruimte op in vijf categorieën (A+, A, B, C en D). Kwaliteitsniveau A staat voor een hoog kwaliteitsniveau. Kwaliteitsniveau D staat voor een slecht onderhoudsniveau; deze delen van de openbare ruimte zijn niet acceptabel of zijn aan vervanging toe.
De openbare ruimte in Zaanstad onderhouden we wat netheid betreft op kwaliteitsniveau C. Uitzondering hierop is het centrumgebied (voorheen Inverdan) bestaande uit de Gedempte Gracht, de Dam en het deel van de Westzijde dat deel uitmaakt van het kernwinkelgebied; dat onderhouden we op kwaliteitsniveau B. De (technische) vervanging van de openbare ruimte vindt plaats wanneer het onder kwaliteitsniveau C komt of dreigt te komen.
De nota ‘Onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte’ geeft inzicht in de onderhoudstoestand (anno 2022), legt de haalbare onderhoudskwaliteit vast en geeft inzicht in de beschikbare en benodigde middelen. In de nota kijken we vooruit naar de opgave voor de jaren 2022 en verder. Zaanstad streeft ernaar om de ‘onderhoudsachterstand’ niet verder te laten oplopen dan 15% van het gemeentelijk areaal. In praktische zin is dit de werkvoorraad voor vervangingsinvesteringen. Deze ambitie is door de raad vastgesteld in 2017 en is vergelijkbaar met die van andere gemeenten als Amsterdam, Haarlem en Rotterdam.

Onderhoudsplan
De volgende onderhoudsplannen zijn van toepassing:

In 2021 zijn delen van de openbare ruimte geïnspecteerd. We actualiseerden de hoogte van de onderhoudsachterstanden en maakten een nieuwe prognose voor de benodigde financiële middelen voor de komende jaren. De totale onderhoudsachterstanden zijn gesteld op € 28,2 mln. In de geactualiseerde nota Onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte 2022 zijn de nieuwe inzichten verwoord.
Jaarlijks actualiseren wij het meerjaren-investeringsplan (MIP) voor de openbare ruimte. We houden dan onder andere rekening met woningbouw/bouwimpuls en de werkzaamheden van andere partijen (hoogheemraadschap, nutsbedrijven, woningbouwcorporaties). Binnen de financiële ruimte benoemen we de vervangingsinvesteringen voor de komende jaren waarbij we een overplanning hanteren. Daarmee kunnen we vertragingen van projecten opvangen.

Speerpunten 2026
Onderhoudsniveau in de openbare ruimte
De openbare ruimte onderhouden we op C-niveau. Het hoofdwinkelcentrum Inverdan wordt op B-niveau onderhouden.

Nota onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte
In 2026 werken we aan de (vierjaarlijkse) actualisatie van de nota Onderhoud kapitaalgoederen openbare ruimte.

Financiën
Onderstaand financieel overzicht geeft aan op welke wijze de kapitaalgoederen en het onderhoudsbudget financieel is vertaald in de meerjarenbegroting. Dit betreft de exploitatielasten. De investeringsbedragen zelf zie je terug in de paragraaf investeringen.