Transformatiefonds
Het Transformatiefonds is een bestemmingsreserve, die bij de begroting 2017 gevormd is. De reserve heeft een specifieke voeding en besteding. De voeding bestaat uit de begrotingsruimte die niet meer ingezet wordt als gevolg van het verplicht activeren van de investeringen met maatschappelijk nut in de openbare ruimte. Door het activeren nemen de kapitaallasten jaarlijks toe en de vrije begrotingsruimte navenant af. De voeding van het fonds neemt dus jaarlijks iets af.
Het doel van het Transformatiefonds is om de bouw van extra woningen (netto toename) in Zaanstad te realiseren. Er zijn woningbouwlocaties waar zonder publieke investeringen geen positieve businesscase te maken is. Een bijdrage uit het Transformatiefonds kan in dat geval een doorbraak forceren, zodat private partijen tot realisatie van de woningbouw over kunnen gaan.
Bij aanwending van de middelen in het Transformatiefonds zal de gemeente extra moeten lenen. Wanneer de middelen niet financieel ‘renderen’ heeft dit een permanent opwaarts effect op de leningenportefeuille met alle rente-effecten en risico’s die daarmee gepaard gaan. Daarom zijn er strikte voorwaarden benoemd voor een onttrekking aan deze reserve. Deze voorwaarden zijn vastgelegd in de Financiële verordening Zaanstad 2025 Hoofdstuk 2, artikel 7. Het gaat daarbij om de bijdragen die marktpartijen zelf moeten leveren, de maatschappelijke effecten die de uitgaven moeten opleveren, de maximale bijdrage van € 7.800 per woning en andere voorwaarden. De extra woningen zorgen voor hogere inkomsten OZB en gemeentefondsuitkering en dekken daarmee de extra rentelasten voor de hogere lening af.
In de bijlage reserves is het financiële verloop van de reserve Transformatiefonds opgenomen.
Tot augustus 2025 zijn onderstaande aanvragen naar de raad gebracht en akkoord bevonden.
Jaar verstrekking | project | Netto aantal woningen | maximaal toegekend bedrag | Uitbetaald t/m 2025 | Begroot 2025 t/m 2029 | Toelichting |
---|---|---|---|---|---|---|
2017 | Mauritsstraat | 150 | * | * | * | Het toegekende en uitbetaalde bedrag is vertrouwelijk vastgesteld en wordt hier dus niet opgenomen. |
2018 | Verkadebuurt | 400 | € 1.640 | € - | € - | Geen bijdrage benodigd. |
2019 | Meneba | 630 | € 1.000 | € - | € - | Betreft een garantstelling. Is vooralsnog niet nodig gebleken. |
2019 | Hofwijk Noord fase 1 | 702 | € 3.225 | € 550 | € 2.675 | |
2020 | Breedweer | 14 | € 110 | € - | € - | Geen bijdrage benodigd |
2021 | Woningbouwimpulsgelden voor Zaanstad Noord, de Kogerveldwijk (Midden) en Zaandam Centrum | 7.872 | € 25.254 | € 4.179 | € 6.432 | Van het maximaal toegekende bedrag is € 2,4 mln. voor de Peperstraat t.b.v. 408 tot 428 woningen (2021/21762). Dit bedrag is inmiddels volledig begroot in 2028. |
2021 | Hoornseveld | 320 | € 3.200 | € 1.500 | € 1.700 | |
2021 | Mauritsstraat | - | € 946 | € 946 | € - | Raadsbesluit 2021/18086. Aanvullende bijdrage. |
2024 | Figaro | 110 | € 1.100 | € - | € - | Mozardnr 8082115 |
2024 | Poelenburg Oost Vrije Watering | € 231 | € 175 | € - | Mozardnr 7720818 ter dekking negatieve grondexploitatie | |
Totaal | 10.198 | € 36.705 | € 7.351 | € 10.807 |
Figaro:
Eind 2024 is een partner geselecteerd via de Europese tenderprocedure en is er gestart met de eerste uitwerking van de plannen. We hebben inmiddels een SO (schetsontwerp) ontvangen, dat nu verder wordt bestudeerd.
HOV
De gemeente Zaanstad heeft bij het Rijk subsidie aangevraagd voor gebiedsmaatregelen ten behoeve van de gebiedsontwikkeling in Sluiskwartier (Achtersluispolder). Het gaat om maatregelen die de woningbouw in het Sluiskwartier stimuleren zoals benodigde bedrijfsverplaatsingen, klimaatmaatregelen en het aanleggen van een groenzone. De kosten worden geraamd op zo’n €19,8 mln. waarvan bij toekenning van de subsidie het Rijk de helft bijdraagt. Het restant (€ 9,9 mln.) is beschikbaar binnen het transformatiefonds. De raad ontvangt hier een voorstel voor.